BINAGONG MGA TUNTUNIN AT REGULASYONG NAGPAPATUPAD SA BATAS REPUBLIKA BLG. 7104  NA LUMILIKHA NG KOMISYON SA WIKANG FILIPINO (IRR)

Revised Rules and Regulations Implementing
Republic Act No. 7104
Creating the Commission on the Filipino Language

Pinaiiral ngayon ng Komisyon sa Wikang Filipino ang Binagong mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104 na kinikilálang “Batas ng Komisyon sa Wikang Filipino.” Ang mga tuntuning ito ay makikilála rin sa sumusunod na ganap na pamagat: “Binagong mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104, na may pamagat na Isang Batas na Lumilikha ng Komisyon sa Wikang Filipino, Nagtatakda ng mga Kapangyarihan Nito, Mga Tungkulin at mga Gawain, Naglalaan ng Gugulin Ukol Dito, at para sa iba pang mga Layunin.”

Tuntunin I Mga Tadhanang Pangkalahatan

Seksiyon 1. Batayang Legal at Layunin. Pinaiiral ang Binagong mga Tuntunin at Regulasyong ito bilang pag-alinsunod sa itinatadhana ng (a) Seksiyon 9, Artikulo XIV ng 1987 Konstitusyon na nagsasaad na:

“Dapat magtatag ang Kongreso ng isang Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, mag-uugnay, at magtataguyod ng mga pananaliksik para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap, at pagpapanatili sa Filipino at iba pang mga wika.”

at ng (b) Batas Republika Blg. 7104, na tatawagin ditong ang Batas, upang matiyak ang maayos, mabilis, at epektibong implementasyon ng naturang Batas.

Seksiyon 2. Saklaw at Aplikasyon. Saklaw at iniiralan ng Binagong mga Tuntunin at Regulasyong ito ang lahat at bawat isang lingkuran, sangay, yunit, sentro, o anumang mumunting estruktura, mga pinunò, hepe, at kawani ng Komisyon sa Wikang Filipino.

Seksiyon 3. Pagpapahayag ng Patakaran. Alinsunod sa atas ng 1987 Konstitusyon, ipinahahayag dito na patakaran ng Pamahalaan na tiyakin at itaguyod ang patuluyang pagpapaunlad, pagpapayaman, at pagpapalaganap ng Filipino na Wikang Pambansa ng Filipinas, at magsasaalang-alang sa mga wikang katutubo at sa iba pang mga wikang ginagamit ng mga Filipino. Tungo sa layuning ito, ang Pamahalaan ay magsasagawa ng mga kinakailangang hakbang upang maisakatuparan ang naturang patakaran.

Seksiyon 4. Pagpapahayag ng mga Simulain. Mula sa ipinahayag na patakaran, itataguyod ang isang wikang Filipino at pambansa alinsunod sa mga sumusunod na simulain:

(a) Ang wika ang imbakan ng karanasan, karunungan, at hálagáhan ng sambayanan kaya kalarawan ng pambansang identidad at ng mga pagbabago nitó.
(b) Ang wika ay mahigpit na sangkap ng kultura ng sambayanan at nagbabago alinsunod sa mithiin at pangangailangan ng sambayanan.
(c) Ang wika ay dinamiko at umaagapay sa mga pagbabagong siyentipiko at teknolohiko sa daigdig, at mga pagsulong na pampolitika, pangkabuhayan, at panlipunan ng bansa.
(d) Ang wika ay makatao at nagpapahayag ng kalayaan at malikhaing mga lunggati ng tao.

Tuntunin II Ang Komisyon sa Wikang Filipino

Seksiyon 5. Pagpapalit ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas tungo sa Komisyon sa Wikang Filipino. Alinsunod sa Seksiyon 4 ng Batas Republika Blg. 7104, binuwag ang Linangan ng mga Wika sa Pilipinas, at kapalit na itinatag ang Komisyon sa Wikang Filipino noong 14 Agosto 1991, na tatawagin ditong ang Komisyon.

Seksiyon 6. Mga Kapangyarihan at Tungkulin ng Komisyon. Ang Komisyon, ayon sa mga pertinenteng tadhana ng 1987 Konstitusyon at ng Batas Republika Blg. 7104, ay may mga kapangyarihan, gawain, at tungkuling tulad ng mga sumusunod:

(a) Magbalangkas ng mga patakaran, plano, at programa upang matiyak ang higit at patuluyang pagpapaunlad, pagpapayaman, pagpapalaganap, at preserbasyon ng Filipino at iba pang mga wika ng Filipinas;
(b) Magtakda ng mga tuntunin, regulasyon, at patnubay upang isakatuparan ang mga patakaran, mga plano, at mga programa nitó;
(c) Magsagawa at makipagkontrata ukol sa saliksik at iba pang mga pag-aaral upang isulong ang ebolusyon, pagpapaunlad, pagpapayaman, at sa dakong huli’y estandarisasyon ng Filipino at iba pang mga wika ng Filipinas. Sasaklawin nitó ang pagsasanib ng mga gawain para sa posibleng ingkorporasyon tungo sa isang multilingguwal na diksiyonaryo na mga salita, parirala, idyoma, sipi, kasabihan, at iba pang mga pahayag, kasáma ang mga salita at parirala mula sa ibang mga wika na ginagamit nang malaganap o bahagi ng lingguwa prangka;
(d) Magpanukala ng mga patnubay at istandard para sa mga anyuing lingguwistiko at pagpapahayag sa lahat ng opisyal na komunikasyon, publikasyon, teksbuk, at iba pang materyales sa pagbasa at pagtuturo;
(e) Hikayatin at palaganapin, sa pamamagitan ng sistema ng mga insentibo, ang mga grant at gawad, ang pagsusulat at publikasyon—sa Filipino at ibang mga wika ng Filipinas—ng mga akdang orihinal, kabilang ang mga teksbuk at sangguniang materyales sa iba’t ibang disiplina;
(f) Lumikha at magpanatili sa Komisyon ng isang dibisyon ng pagsasalin na gaganyak sa pamamagitan ng mga insentibo, magsasagawa at masigasig na magtataguyod ng pagsasalin sa Filipino at sa iba pang mga wika ng Filipinas ng mahahalagang akdang historikal at tradisyong kultural ng mga pangkating etnolingguwistiko, mga batas, mga kapasiyahan, at iba pang mga gawaing lehislatibo, mga atas ehekutibo, mga pahayag na pampatakaran ng pamahalaan at mga dokumentong opisyal, mga teksbuk at mga sangguniang materyales sa iba’t ibang disiplina, at iba pang mga banyagang materyales na maaari nitóng ipasiyang kinakailangan sa edukasyon at para sa iba pang mga makabuluhang layunin;
(g) Tawagan ang alinmang kagawaran, kawanihan, opisina, ahensiya, o alinmang kasangkapan ng Pamahalaan, o alinmang pribadong entidad, institusyon, o organisasyon para sa kooperasyon at tulong sa pagtupad ng mga gawain, tungkulin, at pananagutan nitó;
(h) Magsagawa sa mga antas na pambansa, rehiyonal, at lokal ng mga pagdinig pampubliko, kumperensiya, seminar, at iba pang mga pangkatang talakayan upang umalam at tumulong sa paglutas ng mga suliranin at mga isyung may kaugnayan sa pagpapaunlad, pagpapalaganap, at preserbasyon ng Filipino at iba pang mga wika ng Filipinas;
(i) Bumuo at magpatibay ng mga patnubay, istandard, at sistema para sa pagmomonitor at pagrereport ng pagganap nitó sa mga antas na pambansa, rehiyonal, at lokal; at magsumite sa Opisina ng Pangulo at sa Kongreso ng mga taunang ulat ng pagsulong hinggil sa implementasyon ng mga patakaran, mga plano, at mga programa nitó;
(j) Humirang, sa ilalim ng mga tadhana ng umiiral na mga batas, ng mga pinunò at kawani nitó at iba pang mga tauhan na kailangan para sa epektibong pagganap ng mga gawain, tungkulin, at pananagutan nitó; at magtiwalag sa kanila alinsunod sa mga kadahilanan at prosesong itinakda ng Kodigo ng Komisyon sa Serbisyo Sibil;
(k) Mag-organisa at magreorganisa ng estruktura ng Komisyon, lumikha at bumuwag ng mga posisyon, o magpalit ng designasyon ng umiiral na mga posisyon upang matugunan ang nagbabagong mga kondisyon o kailanman at hinihingi ng pangangailangan: sa pasubali, na ang naturang mga pagbabago ay hindi makaaapekto sa istatus ng mga nanunungkulan, makapagpapababà sa kanilang mga ranggo, makapagbabawas sa kanilang mga suweldo, o magbubunga ng kanilang pagkatiwalag sa serbisyo;
(l) Gampanan ang iba pang mga aktibidad na kinakailangan sa epektibong paggamit ng mga binanggit sa unahan na mga kapangyarihan, mga gawain, mga tungkulin, at mga pananagutan; at
(m) Magpanukala at magsagawa ng iba pang gawaing wala sa mga binanggit sa unahan ngunit kailangan at nasasaklaw ng itinatadhana sa Batas Republika Blg. 7104.

Seksiyon 7. Pagpapatupad ng Komisyon. Ang Komisyon na binubuo ng Kalupunan ng mga Komisyoner ang magpapatupad ng mga makapangyarihang gawain at tungkuling nakalatag sa Seksiyon 6.

Seksiyon 8. Komposisyon ng Komisyon. Ang Komisyon ay bubuuin ng labing-isang (11) Komisyoner na kakatawan sa mga pangunahing wika ng Filipinas, tulad ng Tagalog, Sebwano, Ilokano, at Hiligaynon, sa pangunahing wika sa Muslim Mindanao, sa Kahilagaang mga Pamayanang Pangkultura, sa Katimugang mga Pamayanang Pangkultura, at sa iba pang mga wika ng Filipinas o mga pangkating lingguwistiko sang-ayon sa maaaring ipasiya ng Komisyon. Kakatawanin din ng apat (4) man lamang sa mga Komisyoner ang mga disiplinang akademikong makabuluhan sa gawain ng Komisyon.

Seksiyon 9. Paghirang, Kalipikasyon, at Takdang Panahon ng Panunungkulan ng mga Komisyoner.

(a) Paghirang. Ang mga Komisyoner ay hihirangin ng Pangulo ng Filipinas mula sa mga nominadong pangalan ng mga establisadong organisasyon at institusyong pangwika at pampanitikan. Ang isa sa mga Komisyoner ay hihirangin ng Pangulo ng Filipinas na Tagapangulo (Chairman) ng Komisyon. Ang dalawa sa mga Komisyoner ay hihirangin din ng Pangulo ng Filipinas, hangga’t maaari, sa rekomendasyon ng Tagapangulo, na maglilingkod nang full-time. Matangi sa tatlong (3) nabanggit, ang iba pang mga Komisyoner ay maglilingkod nang part-time.
(b) Mga Kalipikasyon. Dapatmagtaglay ang mga hihiranging Komisyoner ng sumusunod na mga katangian: katutubong mamamayan ng Filipinas; hindi kukulangin sa tatlumpung (30) taóng gulang; nag-aangkin ng mataas na katangiang moral; at kinikilála sa kaniyang kadalubhasaan sa wika, panitikan, kultura, at disiplinang kinakatawan.
(c) Takdang Panahon ng Panunungkulan. Ang Tagapangulo at ang dalawang (2) Komisyoner na full-time ay magsisilbi nang pitóng (7) taón, ang susunod na apat (4) sa loob ng limang (5) taón, at ang apat (4) pa, tatlong (3) taón. Ang mga Komisyoner ay maaaring hiranging muli ng Pangulo ng Filipinas para sa maksimum na isang (1) termino lamang. Magsisilbi silá alinsunod sa umiiral na mga batas at tuntunin ng Republika ng Filipinas hinggil sa pagtupad sa tungkulin ng isang pinunò ng Pamahalaan at maaaring itiwalag alinsunod sa gayunding mga tuntunin at batas.
(d) Batayan ng Pagtanggal sa Puwesto. Ang termino ng sinumang Komisyoner, kasáma ng Tagapangulo, ay maaaring putulin ng Pangulo ng Filipinas dahil sa paglabag at pagpapabaya sa kaniyang itinakdang tungkulin, malubhang pag-abuso sa kapangyarihan, at iba pang mabigat at mapapangatwiranang kadahilanan.
(e) Pamamaraan ng Pagtanggal sa Puwesto. Maaaring magrekomenda ang Kalupunan ng mga Komisyoner sa botong tatlong kapat (¾) ng mga Kagawad nitó sa Pangulo ng Filipinas hinggil sa pagpapalit sa Tagapangulo. Maaari ding irekomenda ng Kalupunan sa Pangulo ng Filipinas ang pagpapalit sa isang Komisyoner sa pamamagitan ng mga nabanggit na kadahilanan at sa botong tatlong kapat (¾) ng mga Kagawad. Hindi kailangang magmula sa kanilang hanay ang hihirangin ng Pangulo ng Filipinas na kapalit na Tagapangulo.

Seksiyon 10. Kompensasyon ng mga Komisyoner.

(a) Ang Tagapangulo at ang dalawang Komisyoner na full-time, sa panahon ng kanilang paglilingkod, ay may mga ranggo, pribilehiyo, suweldo, at alawans, at iba pang mga gantimpagal na katulad ng sa tagapangulo at mga kagawad, sang-ayon sa pagkakasunod, ng ibang mga komisyong konstitusyonal, at hindi mababawasan sa panahon ng kanilang panunungkulan.
(b) Ang bawat Komisyoner na part-time, sa panahon ng kaniyang paglilingkod, ay tatanggap ng kaukulang uri ng onoraryum at alawans, at iba pang mga gantimpagal  para sa bawat pulong ng Komisyon na aktuwal niyang dinaluhan at sa halagang itatakda ng Komisyon.

Seksiyon 11. Pagpupulong ng Kalupunan ng mga Komisyoner.

(a) Magtatakda ng regular na minsan isang buwang pulong ang Kalupunan. Ang Kalupunan ay magtatakda ng sarili nitóng mga tuntunin at mga pamamaraan sa pagpupulong.
(b) Sa botong payak na mayorya at dahil sa isang bagong makabuluhang gawain at isyung pangkagipitan at iba pang mabigat na pangangailangan aymaaaring humiling ang mga miyembro ng Kalupunan ng espesyal na pulong. Gayundin naman maaaring humiling ng espesyal na pulong ang Tagapangulo sa katulad na mga kadahilanan.
(c) Sa loob ng pulong, may pantay na karapatan at halaga ng boto ang mga Komisyoner part-time man o full-time.
(d) Kailangan ang payak na mayorya ng mga Komisyoner upang masimulan at maipagpatuloy ang anumang pulong nitó. Kailangan din ang payak na boto ng mayorya sa mga kapasiyahan maliban sa ilang pagkakataong nangangailangan ng higit na malaking boto ng mayorya gaya sa pagrerekomenda ng pagpapalit sa Tagapangulo at iba pang katulad na pagkakataon. Maaaring magpadala ang isang Komisyoner ng kinatawan sa pulong ng Kalupunan ngunit hindi ito maaaring bumoto. Maaari ding itakda ng Kalupunan ang kaukulang disiplina hinggil sa pagliban ng miyembro nitó sa mga regular na pulong.
(e) Maaaring pahintulutan ng Tagapangulo na ipabatid, paikutin, at pagpasiyahan sa pamamagitan ng referendum ang mga usaping nangangailangan ng kagyat na aksiyon ng Kalupunan ng mga Komisyoner. Ang mga bagay na pinagtibay sa referendum ay isusumite sa Kalupunan sa susunod na pulong nitó upang kumpirmahin o susugan kung kinakailangan.

Seksiyon 12. Bakante. Kung sakali’t magkabakante bago matapos ang termino ng panunungkulan ng isang Komisyoner, ipagsisilbi lamang ng kahalili ang di natatagpusang bahagi ng termino ng katungkulang nabakante. Ang pamalit ay hihirangin ng Pangulo ng Filipinas, sa rekomendasyon ng Komisyon.

Seksiyon 13. Tagapangulo. Ang Tagapangulo ang tagapamahala ng Komisyon sa ngalan ng Kalupunan ng mga Komisyoner at may sumusunod na mga tungkulin at pananagutan:

(a) Mangasiwa sa pagpupulong ng Kalupunan ng mga Komisyoner;
(b) Mamahala sa Sekretaryat at patnubayan ang mga gawain ng Direktor Heneral;
(c) Kumatawan sa Komisyon sa mga gawain at aktibidad na nangangailangan ng paglahok ng Komisyon;
(d) Gumawa ng mga kaukulang rekomendasyon hinggil sa organisasyon o reorganisasyon, at katulad na mga usapin hinggil sa Sekretaryat;
(e) Tumiyak na wastong ipinatutupad ng Direktor Heneral ang anumang kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner;
(f) Gumawa ng mga bagong pasiya at hakbang kung kailangan at sa kapakanan ng Komisyon at ng Wikang Filipino, sa panahong hindi nagpupulong ang Kalupunan, ngunit pagkatapos ng kaukulang pagsangguni sa Lupong Tagapamahala na pangungunahan niya at kasáma mga Komisyoner na full-time at ang Direktor Heneral; at
(g) Tumupad sa anumang tungkuling itakda ng Kalupunan.

Seksiyon 14. Tungkulin at Pananagutan ng Komisyoner na full-time. Ang Komisyoner na full-time ay gaganap sa anumang tungkuling iatas ng Tagapangulo at ng Kalupunan at magiging kasangguni ng Tagapangulo, kasáma ang Direktor Heneral, sa paggawa ng mga hakbangin sa panahong hindi nagpupulong ang Kalupunan ng mga Komisyoner.

Seksiyon 15. Ang Sekretaryat. Alinsunod sa Seksiyon XIII ng Batas, ang Komisyon ay bubuo ng Sekretaryat bilang bisig-tagapagpaganap nitó sa ilalim ng pamumunò ng isang Direktor Heneral. Tutuparin at isasagawa ng Sekretaryat ang mga patakaran, programa, at proyekto sa pananaliksik tungo sa pagpapaunlad at pagpapayaman pa ng Filipino at iba pang mga wika ng Filipinas, at ang iba pang mga pangunahing gampanin at tungkulin na iatas ng Kalupunan.

(a) Bubuuin ang Sekretaryat ng mga sangay alinsunod sa organisasyong itakda ng Kalupunan bagaman maglalaan ng tiyak at angkop na bilang ng tauhan o kawani para sa mga tungkulin at disiplina ng pagsasalin, leksikograpiya, panitikan at kultura, edukasyon at impormasyong pangmadla, at lingguwistika, bukod sa mga gawain at tungkuling administratibo.
(b) Bawat sangay ay magkakaroon ng kaukulang pinunò na may titulo, ranggo, at kompensasyon sang-ayon sa mga tuntunin ukol sa mga ito ng Pamahalaan.

Seksiyon 16. Ang Direktor Heneral. Ang pangkalahatang pinunò ng Sekretaryat ay may titulong Direktor Heneral, na hihirangin ng Pangulo ng Filipinas alinsunod sa rekomendasyon ng Kalupunan.

(a) Mga Kalipikasyon. Ang Direktor Heneral ay kinakailangang may gulang na hindi bababâ sa tatlumpung (30) taón; mamamayan ng Filipinas at may mataas na katangiang moral; may karanasan sa administrasyong pampubliko at pamamahala; may magandang rekord akademiko, lalo na hinggil sa wika at panitikan; may katanggap-tanggap na kahusayan sa Filipino at Ingles, pasalita at pasulat; at may sapat na kaalaman sa kasaysayan ng Filipino at mga wika ng Filipinas.
(b) Panahon ng Panunungkulan. Ang Direktor Heneral ay mayroong panahon ng panunungkulan nang pitóng (7) taón at maaaring mahirang muli para sa maksimum na isa (1) pang termino. Ang kaniyang panahon ng panunungkulan ay maaaring putulin ng Pangulo ng Filipinas.
(c) Mga Tungkulin at Pananagutan. Ang Direktor Heneral ang tagapangasiwa ng pang-araw-araw na gawain ng Sekretaryat, bukod sa mga sumusunod na tungkulin:

• Maupô sa pulong ng Kalupunan bilang Kalihim at sa ganito ay may karapatang lumahok sa talakayan ngunit hindi kalahok sa pagboto;
• Maghanda ng ulat at iba pang kailangan para sa pagpupulong ng Kalupunan;
• Magbuo ng taunang badyet at iharap ito sa pagpapasiya ng Kalupunan;
• Magmungkahi ng bagong gawain at aktibidad, sa pamamagitan ng Tagapangulo, sa Kalupunan;
• Magrekomenda sa Tagapangulo ng mga hakbangin sa pangangasiwa at pagdisiplina ng mga tauhan ng Sekretaryat, pagsasaayos ng opisina Komisyon, at iba pang gawain tungo sa mabisàng pagkilos at pagtupad sa tungkulin ng Sekretaryat; at
• Tumupad ang anumang tungkuling itakda ng Kalupunan.

Seksiyon 17. Mga Sentro ng Komisyon. Ang Komisyon ay magtatatag, magpapakilos, at magpapanatili ng mga Sentro ng Komisyon alinsunod sa pangangailangang pampananaliksik sa isang rehiyon, lalawigan, o pook, dili kayâ’y para sa isang larang o disiplina na kailangang bigyan ng tanging pansin at paglinang upang ipatupad sa antas lokal ang mga patakaran, programa, at proyekto ng Komisyon.

(a) Alang-alang sa mabisang pangangasiwa, ang Sentro ay maaaring itatag kaugnay ng pamahalaang lokal o sa loob ng isang paaralan o institusyon sa pamamagitan ng isang kontrata na magtatadhana sa saklaw ng kapangyarihan at pananagutan ng Komisyon at ng pamahalaang lokal, paaralan, o institusyon hinggil sa pagpapatakbo ng Sentro.
(b) Ang bawat Sentro ay pakikilusin ng mga kawani na pangungunahan ng isang Punò o Superbisor na hihirangin alinsunod sa kasunduan ng Komisyon at ng kaugnay na organisasyon o institusyon.
(c) Ang bawat Sentro ay bubuo at magsasagawa ng mga proyekto upang mabisàng maipatupad ang mga programa at layunin ng Komisyon at mag-uulat sa Komisyon ang mga nagawa nitó taon-taon o kailanmang hilingin ng Komisyon.
(d) Sa panig ng Komisyon, ang lahat ng Sentro ay nása ilalim ng pangkalahatang pangangasiwa ng Tagapangulo, sa tulong ng ibang itakdang Komisyoner o iba pang tao o organisasyon na mahilingang tumupad ng gawain para sa Tagapangulo.

Seksiyon 18. Mga Kontrata para sa Paglilingkod (Contracts of services). Sa pasiya ng Komisyon, may kapangyarihan itong makipagkontrata o magbayad ng serbisyo ng isa o higit pang táong eksperto o organisasyon at institusyong may espesyalisasyon para sa mga paglilingkod na kailangan upang maisagawa ang mga partikular na programa, proyekto, o anumang uri ng gawain tungo sa pagsusulong ng mga layunin ng Komisyon.

(a) Bawat kontrata para sa paglilingkod ay dapat na ukol sa isang tiyak na gawain o proyekto at ukol sa isang takdang maikling panahon, dapat ipailalim sa pagsusuri  at pagtaya kung mangailangan ng muling pagkakasunduan pagkatapos ng isang taón, at hindi maaaring pangmatagalan o pamalagian.
(b) Ang bayad o gantimpagal sa natapos na paglilingkod ay maaaring sa anyo ng onoraryum at/o alawans, o kabuuang bayad ng natapos na paglilingkod alinsunod sa napagkasunduan, at sasailalim sa naaangkop na batas, mga tuntunin at regulasyong pinaiiral ng Kagawaran ng Badyet at Pamamahala (Department of Budget and Management) at ng Komisyon sa Awdit (Commission on Audit).

Tuntunin III Mga Tadhanang Pangwakas

Seksiyon 19. Aplikasyon ng mga Batas ng Serbisyo Sibil. Ang mga Batas ng Serbisyo Sibil at mga tuntunin at regulasyon ng pagpapatupad ay sasaklaw sa lahat ng mga tauhan ng Komisyon; sa pasubali, na ang mga tuntunin at regulasyon ng Opisina sa Kompensasyon at/o eligibility requirement ng Komisyon ng Serbisyo Sibil ay walang bisà sa mga tauhang teknikal (mga eksperto at espesyalista na kailangan), kasáma na ang mga Komisyoner.

(a) Kasáma sa mga tuntunin at regulasyon ng Serbisyo Sibil hindi lamang ang umiiral na mga batas, tuntunin at regulasyong ipinatupad ng Komisyon ng Serbisyo Sibil kundi maging ang lahat ng mga resolusyon at kaatasang may bisà sa mga personnel na nása lingkurang pampamahalaan.
(b) Magsisikap ang Komisyon na matiyak at maitaguyod ang atas ng Konstitusyon na ang mga paghirang ay gagawin lamang batay sa merito at kaangkupan na pagpapasiyahan hangga’t praktikable, sa anyo ng competitive examination; kahusayan sa pagganap, edukasyon, pagsasanay, karanasan, episyensi, integridad, mabilis sumagot sa pangangailangan, pagiging progresibo, at kortesya sa serbisyo sibil; ang pagpapalakas ng merito at sistema ng paggantimpala; ang institusyonalisasyon ng kaligirang pampangangasiwa na makatutulong sa kapanagutang pambayan; at ang pagpapatupad ng mga batas at mga tuntuning sumasaklaw sa pagrekrut, pagpilì, pagpapatupad, pagtataas, pagsasanay, at pagdisiplina sa mga tauhan nitó alinsunod sa mga pamantayan at pamamaraan na itinakda ng Serbisyo Sibil, ay bibigyan ng priyoridad, at magkagayunman, na sa pagkuha o pag-eempleo ng mga tauhan, ang isang aplikante sa anumang puwesto ay kailangang may sapat na kakayahan sa wikang Filipino, marunong ng isa man lamang sa mga katutubong wika, at may pundasyon sa wika, panitikan, at kultura ng Filipinas.

Seksiyon 20. Sugnay na Nagbubukod. Kung sakali’t sa anumang katwiran o mga katwiran, ang alinmang bahagi o tadhana ng Binagong mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad na ito ay ipinasiyang salungat sa Konstitusyon o imbalido, ang iba pang mga bahagi o mga tadhana nitó na hindi apektado ay patuloy na iiral at may bisà.

Seksiyon 21. Sugnay na Nagpapawalang-Saysay. Ang lahat ng mga sirkular, memorandum sirkular, order, at iba pang mga atas administratibo o mga bahagi niyon na sumasalungat sa Batas Blg. 7104 na lumilikha sa Komisyon sa Wikang Filipino o sa Binagong mga Tuntunin at Regulasyong ito ay pinawawalang-saysay, sinususugan, o minomodipika gaya ng nararapat. Pinawawalang-saysay din o sinususugan ang mga kapasiyahan ng nakaraang mga Kalupunan ng mga Komisyoner na sumasalungat o may bahaging sumasalungat sa Binagong mga Tuntunin at Regulasyong ito.

Seksiyon 22. Pagsususog. Ang Binagong mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad na ito ay maaaring susugan o modipikahin ng Kalupunan ng mga Komisyoner kailanman at ang gayong pasiya ay nauukol sa higit pang ikahuhusay ng pagtupad tungo sa ikapagtatamo ng misyon, pananaw, at layunin ng Komisyon. Upang maging balido ang susog, kinakailangan ang tatlong kapat (¾) na boto ng kabuuang bilang ng kasalukuyang Kalupunan ng mga Komisyoner.

Seksiyon 23. Pagkakabisà. Matangi sa naiiba na tiyakang itinatadhana dito, ang Binagong mga Tuntunin at Regulasyong ito ay magkakabisà pagkapatibay.

Isinagawa ngayong ika-13 araw ng Pebrero sa Taón ng Ating Panginoon, dalawang daan at labintatlo, sa opisina ng Komisyon sa Wikang Filipino, Gusaling Watson, Kalye Jose P. Laurel, Maynila.

 

VIRGILIO S. ALMARIO
Tagapangulo

JERRY B. GRACIO
Samar-Leyte

PURIFICACION DELIMA
Iluko

ABDON M. BALDE JR.
Bikol

NORIAM H. LADJAGAIS
Mga Wika sa Muslim Mindanao

JOHN E. BARRIOS
Hiligaynon

ORLANDO B. MAGNO
Sebwano

JIMMY B. FONG
Mga Wika sa Kahilagaang Pamayanang Kultural

LUCENA P. SAMSON
Kapampangan

CRISANTA N. FLORES
Pangasinan

LORNA E. FLORES
Mga Wika sa Katimugang Pamayanang Kultural